+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với dicromat natri (hoặc dicromat kali)
Một số chế phẩm bảo quản chứa thành phần dicromat natri như XM5 được sử dụng để ngâm tẩm lâm sản, sau khi chế phẩm thấm vào gỗ, crom trong chế phẩm bảo quản có hoá trị 6 sẽ chuyển sang crom hoá trị 3. Như vậy, thời kì mới tẩm ở trong gỗ có thể tồn tại 2 loại crom có hoá trị khác nhau.
Hỗn hợp dùng để xác định độ thấm sâu của crom hoá trị 6 gồm:
- 5 gr diphenyl cacbazit
- 70 ml cồn 95°
- 25ml axit axetic
Gỗ có crom hoá trị 6 sau khi phun, quét hỗn hợp trên sẽ có màu tím.
Hỗn hợp dùng để xác định độ thấm sâu của crom hoá trị 3 gồm:
Dung dịch A: 25gr axetat chì
25ml axit axetic 98%
88ml nước cất
Dung dịch B: 1 gr Erio - crom xyamin 100 ml nước cất
Trình tự xác định độ sâu thấm chế phẩm có crom hoá trị 3 như sau: Phun dung dịch A lên mặt cắt ngang gỗ, sau 2-3 phút phun tiếp dung dịch B. Cho mẫu gỗ vào tủ sấy ở nhiệt độ 100°c với thời gian 10 phút. Phần gỗ có crom hoá trị 3 sẽ chuyển sang màu xanh, phần không có chuyển sang màu đỏ.
+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với fluo (F)
Các loại chế phẩm bảo quản chứa NaF hoặc KF được sử dụng để ngâm tẩm lâm sản. Hỗn hợp dùng để xác định độ sâu thấm chế phẩm chứa fluo gồm:
Hỗn hợp 1:
Dung dịch A: 1 gr Zirkon oxy clorua 47ml clohydric (25%)
70 ml nước cất
Dung dịch B: 1 gr Alizarin- 3 sunfo natri 119 ml nước cất
Hai dung dịch này phải để riêng, chỉ khi nào cần xác định độ sâu thấm chế phẩm mới đem hỗn hợp với nhau theo tỷ lệ 1 phần dung dịch A + 1 phần dung dịch B.
Hỗn hợp có tác dụng trong phạm vi 30 phút kể từ lúc pha. Vì vậy, hỗn hợp sau khi pha xong phải dùng ngay. Hỗn hợp có màu đỏ, sau khi phun hoặc quét lên gỗ, nơi có fluo, gỗ sẽ chuyển sang màu vàng.
Hỗn hợp 2:
Dung dịch A: clorua sắt nồng độ 0,2% (trong este)
Dung dịch B: thiocya nat amon nồng độ 10% (trong cồn)
Hỗn hợp của hai dung dịch theo tỷ lệ 1:1 có màu đỏ. Khi quét hoặc phun lên gỗ, nơi có fluo thì mặt gỗ không đổi màu, nơi gỗ không có fluo thì thuốc thử vẫn có màu đỏ. Chỉ hỗn hợp hai dung dịch trước khi sử dụng khoảng 30 phút.
+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với boron
Các loại chế phẩm bảo quản chứa boron được sử dụng để ngâm tẩm lâm sản.
Hỗn hợp dùng để xác định độ sâu thấm chế phẩm chứa boron gồm:
Dung dịch A: Chuẩn bị chiết 10 gram turmeric với 90 gam cồn; Lọc cho dung dịch sạch.
Dung dịch B: Làm loãng 20 ml axit clohyđric đậm đặc tới 100ml bằng cồn, sau đó bão boà với axit salicylic (khoảng 13g/100ml).
Thao tác: Bề mặt mẫu cần kiểm tra độ thấm sâu phải nhẵn, khô, nếu không kết quả thử nghiệm không chính xác. Phun hoặc nhỏ dung dịch A lên bề mặt mẫu cần xác định độ thấm sâu, để vài phút cho khô. Phun hoặc nhỏ dung dịch B tiếp lên bề mặt mẫu. Vùng có boron sẽ chuyển màu từ vàng của dung dịch A sang màu đỏ.
Sau khi phun cả dung dịch A và B, đặt mẫu vào tủ sấy ấm sẽ tạo phản ứng nhanh hơn và sự khác biệt về màu sắc rõ nét hơn.
+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với kẽm
Hoá chất thử:
- Hoà tan lgram kali feưicyamide trong 100ml nước cất
- Hoà lan 1 gram kali iodide trong 100ml nước cất
- Chuẩn bị dung dịch chỉ thị tinh bột: tạo hồ bằng 1 gram tinh bột hoà tan trong 5 ml nước cất, thêm vào 100ml nước cất và đun sôi trong thời gian 1 phút (quấy đều), để nguội. Hồ này không sử dụng quá 3 ngày.
Thao tác: Bề mặt mẫu kiểm tra độ thấm sâu phải khô. Lấy 10 ml mỗi loại dung dịch trên trộn đều với nhau. Phun hỗn hợp dung dịch đó lên bề mặt mẫu thử. Phản ứng giữa kẽm và hỗn hợp dung dịch thử sẽ tạo ra trên bề mặt mẫu chuyển sang màu xanh đậm. Phần mẫu không có kẽm sẽ giữ nguyên màu ban đầu.
Một số chế phẩm bảo quản chứa thành phần dicromat natri như XM5 được sử dụng để ngâm tẩm lâm sản, sau khi chế phẩm thấm vào gỗ, crom trong chế phẩm bảo quản có hoá trị 6 sẽ chuyển sang crom hoá trị 3. Như vậy, thời kì mới tẩm ở trong gỗ có thể tồn tại 2 loại crom có hoá trị khác nhau.
Hỗn hợp dùng để xác định độ thấm sâu của crom hoá trị 6 gồm:
- 5 gr diphenyl cacbazit
- 70 ml cồn 95°
- 25ml axit axetic
Gỗ có crom hoá trị 6 sau khi phun, quét hỗn hợp trên sẽ có màu tím.
Hỗn hợp dùng để xác định độ thấm sâu của crom hoá trị 3 gồm:
Dung dịch A: 25gr axetat chì
25ml axit axetic 98%
88ml nước cất
Dung dịch B: 1 gr Erio - crom xyamin 100 ml nước cất
Trình tự xác định độ sâu thấm chế phẩm có crom hoá trị 3 như sau: Phun dung dịch A lên mặt cắt ngang gỗ, sau 2-3 phút phun tiếp dung dịch B. Cho mẫu gỗ vào tủ sấy ở nhiệt độ 100°c với thời gian 10 phút. Phần gỗ có crom hoá trị 3 sẽ chuyển sang màu xanh, phần không có chuyển sang màu đỏ.
+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với fluo (F)
Các loại chế phẩm bảo quản chứa NaF hoặc KF được sử dụng để ngâm tẩm lâm sản. Hỗn hợp dùng để xác định độ sâu thấm chế phẩm chứa fluo gồm:
Hỗn hợp 1:
Dung dịch A: 1 gr Zirkon oxy clorua 47ml clohydric (25%)
70 ml nước cất
Dung dịch B: 1 gr Alizarin- 3 sunfo natri 119 ml nước cất
Hai dung dịch này phải để riêng, chỉ khi nào cần xác định độ sâu thấm chế phẩm mới đem hỗn hợp với nhau theo tỷ lệ 1 phần dung dịch A + 1 phần dung dịch B.
Hỗn hợp có tác dụng trong phạm vi 30 phút kể từ lúc pha. Vì vậy, hỗn hợp sau khi pha xong phải dùng ngay. Hỗn hợp có màu đỏ, sau khi phun hoặc quét lên gỗ, nơi có fluo, gỗ sẽ chuyển sang màu vàng.
Hỗn hợp 2:
Dung dịch A: clorua sắt nồng độ 0,2% (trong este)
Dung dịch B: thiocya nat amon nồng độ 10% (trong cồn)
Hỗn hợp của hai dung dịch theo tỷ lệ 1:1 có màu đỏ. Khi quét hoặc phun lên gỗ, nơi có fluo thì mặt gỗ không đổi màu, nơi gỗ không có fluo thì thuốc thử vẫn có màu đỏ. Chỉ hỗn hợp hai dung dịch trước khi sử dụng khoảng 30 phút.
+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với boron
Các loại chế phẩm bảo quản chứa boron được sử dụng để ngâm tẩm lâm sản.
Hỗn hợp dùng để xác định độ sâu thấm chế phẩm chứa boron gồm:
Dung dịch A: Chuẩn bị chiết 10 gram turmeric với 90 gam cồn; Lọc cho dung dịch sạch.
Dung dịch B: Làm loãng 20 ml axit clohyđric đậm đặc tới 100ml bằng cồn, sau đó bão boà với axit salicylic (khoảng 13g/100ml).
Thao tác: Bề mặt mẫu cần kiểm tra độ thấm sâu phải nhẵn, khô, nếu không kết quả thử nghiệm không chính xác. Phun hoặc nhỏ dung dịch A lên bề mặt mẫu cần xác định độ thấm sâu, để vài phút cho khô. Phun hoặc nhỏ dung dịch B tiếp lên bề mặt mẫu. Vùng có boron sẽ chuyển màu từ vàng của dung dịch A sang màu đỏ.
Sau khi phun cả dung dịch A và B, đặt mẫu vào tủ sấy ấm sẽ tạo phản ứng nhanh hơn và sự khác biệt về màu sắc rõ nét hơn.
+ Hỗn hợp tạo phản ứng đổi màu với kẽm
Hoá chất thử:
- Hoà tan lgram kali feưicyamide trong 100ml nước cất
- Hoà lan 1 gram kali iodide trong 100ml nước cất
- Chuẩn bị dung dịch chỉ thị tinh bột: tạo hồ bằng 1 gram tinh bột hoà tan trong 5 ml nước cất, thêm vào 100ml nước cất và đun sôi trong thời gian 1 phút (quấy đều), để nguội. Hồ này không sử dụng quá 3 ngày.
Thao tác: Bề mặt mẫu kiểm tra độ thấm sâu phải khô. Lấy 10 ml mỗi loại dung dịch trên trộn đều với nhau. Phun hỗn hợp dung dịch đó lên bề mặt mẫu thử. Phản ứng giữa kẽm và hỗn hợp dung dịch thử sẽ tạo ra trên bề mặt mẫu chuyển sang màu xanh đậm. Phần mẫu không có kẽm sẽ giữ nguyên màu ban đầu.
Nguồn : Sách Bảo Quản Lâm Sản